Thuật toán của Instagram hoạt động như thế nào?

Người dùng Instagram từng bỏ lỡ đến 70% tổng số bài đăng và 50% số bài đăng của bạn bè họ trước khi ứng dụng này loại bỏ hình thức hiển thị feed theo thời gian đảo ngược và thay bằng một thuật toán mới vào tháng 6/2016.

Dù bị khá nhiều người dùng phàn nàn về thứ tự hiển thị bài đăng trên trang feed quá rối rắm, nhưng Instagram khẳng định rằng hình thức sắp xếp bài đăng dựa trên tính liên quan đã giúp hơn 800 triệu người dùng có thể thấy được đến 90% số bài đăng của bạn bè họ, từ đó dành nhiều thời gian sử dụng ứng dụng này hơn.

Thế nhưng Instagram chưa bao giờ giải thích cụ thể thuật toán của họ chọn lựa các bài đăng để hiển thị cho người dùng như thế nào, cho đến hôm nay. Theo TechCrunch thì công ty thuộc sở hữu của Facebook này đã tập hợp một nhóm các phóng viên đến văn phòng mới hiện đang xây dựng của họ tại San Francisco để vén bức màn đằng sau thuật toán sắp xếp feed của mình.

Phụ trách sản phẩm của Instagram - Julian Gutman - giải thích về thuật toán của ứng dụng.

Tiêu chí sắp xếp feed của Instagram

Instagram dựa vào học máy - vốn phân tích các hành vi trong quá khứ của bạn - để tạo ra một feed (trang chủ hiển thị các bài đăng) độc nhất cho từng người. Ngay cả nếu bạn theo dõi các tài khoản giống hệt như một người khác, bạn cũng sẽ nhận được một trang feed được cá nhân hoá dựa trên việc bạn tương tác với các tài khoản khác như thế nào.

Có 3 yếu tố chính quyết định những gì bạn thấy trên feed Instagram của mình:

1. Sự quan tâm: Instagram dự đoán bạn sẽ quan tâm đến mức nào về một bài đăng cụ thể, và xếp hạng bài đăng đó cao hơn nếu nó thực sự có ý nghĩa với bạn. Dự đoán này được quyết định bởi hành vi trong quá khứ về nội dung tương tự, cộng với kết quả phân tích về nội dung thực sự của bài đăng được thực hiện bởi thị giác máy tính.
2. Tính gần đây: bài đăng đó gần đây được chia sẻ như thế nào, ưu tiên những bài đăng có thời gian hợp lý trong vòng vài tuần trở lại.
3. Mối quan hệ: Bạn thân thiết như thế nào với người chia sẻ bài đăng đó, xếp hạng người đăng đó cao hơn nếu bạn tương tác nhiều với họ trên Instagram trong quá khứ, ví dụ: bình luận vào bài đăng của họ, hoặc gắn thẻ cùng nhau trong các bức ảnh.

Ngoài 3 yếu tố cốt lõi nêu trên, có 3 dấu hiệu bổ sung ảnh hưởng đến sự xếp loại, gồm:

• Tính thường xuyên: bạn mở Instagram thường xuyên như thế nào để từ đó thuật toán sẽ cố hiển thị cho bạn những bài đăng thú vị nhất kể từ lần cuối bạn sử dụng.
• Theo dõi: nếu bạn theo dõi rất nhiều người, Instagram sẽ chọn từ một nhóm các tác giả có các bài đăng tương tự nhau, để bạn thấy ít bài đăng hơn từ bất kỳ một người cụ thể nào.
• Thời lượng sử dụng: bạn dành thời gian bao lâu cho Instagram. Thời lượng sử dụng sẽ quyết định liệu bạn sẽ chỉ thấy các bài thú vị nhất trong một lần sử dụng ngắn, hay nhiều bài đăng thuộc nhiều chủ đề thú vị hơn nếu bạn dành nhiều thời gian duyệt feed.

Giải đáp bí ẩn của Instagram

Nhóm Instagram còn hồi đáp rất nhiều câu hỏi phổ biến và các "thuyết âm mưu" về cách thức hoạt động của feed. Dù chẳng ai có thể xác nhận tính chính xác của những tuyên bố của họ, nhưng dưới đây là những gì Instagram đã trả lời giới báo chí:

- Hiện tại, Instagram không cung cấp một tùychọn để xem feed theo kiểu đảo ngược thời gian như trước kia, bởi họ không muốn ứng dụng phức tạp thêm. Nhưng công ty vẫn đang lắng nghe những người dùng không thích thuật toán mới.

- Instagram không ẩn các bài đăng trên feed, và bạn sẽ được thấy mọi thứ được đăng bởi mọi người bạn theo dõi nếu tiếp tục kéo xuống.

- Xếp hạng feed không thiên vị ảnh hay video, nhưng feed của mọi người sẽ được tối ưu dựa trên loại nội dung mà họ tương tác nhiều nhất. Do đó nếu bạn không bao giờ xem video trên Instagram thì bạn sẽ thấy chúng xuất hiện ít hơn.

- Feed của Instagram không thiên vị người dùng sử dụng các tính năng Stories, Live, hay các tính năng đặc biệt khác của ứng dụng.

- Instagram không hạ xếp hạng của người dùng vì đăng bài quá thường xuyên hay vì các hành vi cụ thể khác, nhưng nó sẽ chèn một nội dung của người khác vào giữa các bài đăng đó nếu họ đăng các bài riêng rẽ liên tục nhau.

- Instagram không ưu tiên tài khoản cá nhân hay tài khoản kinh doanh, do đó chuyển đổi giữa hai loại tài khoản cũng không giúp bạn hiển thị nhiều hơn trên feed của người khác đâu.

- Việc bí mật cấm một ai đó là không có thật, và Instagram cho biết họ không ẩn nội dung của một người vì đăng quá nhiều hashtag hay thực hiện các hành động khác.

Phiên làm việc hôm nay của Instagram - phiên đầu tiên như vậy - còn khá nhiều điều phải giải thích để xoá bỏ những hiểu lầm của người dùng về cách thức làm việc của ứng dụng này. Khi mọi người cảm thấy tự tin rằng các bài đăng của họ sẽ đến được các đối tượng mà mình yêu thích, rằng họ có thể xây dựng nên một nhóm người xem trong cộng đồng, và bản thân luôn được xem các nội dung thú vị, họ sẽ mở ứng dụng lên thường xuyên hơn.

Thế nhưng, thuật toán của Instagram đang bị đe doạ bởi một vấn đề tương tự với thuật toán của Facebook hồi năm 2015: sự cạnh tranh sẽ làm giảm khả năng tiếp cận người xem. Khi mà càng nhiều người dùng và doanh nghiệp tham gia Instagram và đăng bài nhiều hơn nhưng thời gian duyệt feed của từng người dùng vẫn không đổi, thì một bài đăng thông thường sẽ bị nhấn chìm và nhận được ít lượt xem hơn. Mọi người sẽ than phiền rằng Instagram đang buộc họ phải mua quảng cáo, nhưng đó lại là hệ quả tự nhiên và không tránh khỏi của hình thức hiển thị feed dựa trên thuật toán đang ngày một phổ biến hơn này.

Instagram càng giải quyết được vấn đề này bằng cách đẩy việc kiến tạo các nội dung thú vị sang Stories và hướng dẫn người dùng về cách hoạt động của feed, họ sẽ càng ít than phiền hơn. Facebook hiện đã đánh mất lòng tin của người dùng, do đó Instagram sẽ phải tìm cách để giữ vững được điều đó trong lòng khách hàng của mình.