Vì sao Người Pháp vô địch thế giới? Đây chính là lý do thuyết phục nhất

“Những chú gà trống Gaulois” đã vô địch giải bóng đá danh giá nhất hành tinh. Dù là một chiến thắng hoàn toàn xứng đáng trước những người hùng Croatia, nhưng tuyển Pháp vẫn chưa hoàn toàn chiếm được cảm tình của nhiều người hâm mộ trung lập bởi lối đá thực dụng của mình. Dù vậy, họ đã là nhà vô địch, và qua những gì thể hiện tại World Cup, họ đã chứng minh một bài học sẽ mãi luôn còn đúng cho tới muôn đời.

Bóng đá là một môn thể thao tập thể, và đã là một tập thể, thì phải có sự hy sinh, sự buông bỏ, sự phối hợp chỉnh thể và tuân thủ tuyệt đối một quyết định được đưa ra dù có thể nó chưa phải là một quyết định hợp lý nhất trong mắt tất cả các thành viên.

Đội hình đắt giá nhất World Cup và huấn luyện viên là điểm yếu duy nhất?

Người được vinh danh là Napoleon của bóng đá Pháp, huấn luyện viên Didier Deschamps đã tạo ra một tập thể tuyệt vời khi dẫn dắt đội bóng Pháp từng bước từng bước làm nên lịch sử tại World Cup 2018. Trong tay ông là một đội hình có giá trị chuyển nhượng cao nhất thế giới, gồm toàn những anh tài. Và theo lẽ thường tình, một tập thể càng nhiều tài năng thì sẽ càng nhiều cái tôi to lớn, và đó thường là một tập thể thiếu gắn kết và ít hiệu quả nhất.

Nhưng không như Sampaoli biến cả đội bóng Argentina thành những vệ tinh chơi xung quanh Messi, Deschamps sẵn sàng loại bỏ những tài năng và tên tuổi vốn đã trở thành “điều đương nhiên” của đội tuyển Pháp trong tâm trí người hâm mộ và những chuyên gia bóng đá. Deschamps cần một tập thể vững mạnh, vì vậy những ai không có tư duy tuân thủ chiến thuật, kỷ luật sẽ được cho nghỉ ở nhà hoặc ngồi ghế dự bị. Những Anthony Martial, Alexandre Lacazette, Adrien Rabiot hay Kingsley Coman cũng chỉ được ngồi xem đội nhà thi đấu mà không được tham gia. Và những cầu thủ trong đội tuyển đều tuyệt đối kỷ luật dù họ là chủ nhân của những bản hợp đồng trăm triệu đô.

Hứng chịu những chỉ trích từ nhiều phía, Deschamps vẫn tiếp tục chỉ đạo tuyển Pháp thi đấu chặt chẽ, không mấy thăng hoa và có thể nói là hoàn toàn không lãng mạn như phong cách vốn có của người Pháp.

Tờ Independent thậm chí còn nhận xét: “Dù mang tới Nga một trong những đội ngũ tài năng nhất lịch sử bóng đá Pháp, nhưng HLV có thể bị xem là điểm yếu nhất của Pháp: thiếu niềm cảm hứng và không biết đâu là đội hình mạnh nhất của mình”.

Zlatan Ibrahimovic cũng đã nhận xét trên beIN Sports: “Nếu HLV Deschamps quyết định rằng Benzema không đủ tốt cho đội Pháp thì người không xứng đáng có mặt tại đây phải là ông ấy!”.

Trong con mắt cầu thủ cùng thời, Deschamps còn bị nhận xét chỉ là kẻ xách nước cho các đồng đội, chuyên giành lại bóng từ đối phương để chuyền lại cho những cầu thủ tài năng hơn. Nhưng để trở thành đội trưởng trẻ nhất từng nâng cao chiếc cúp Champions League, và là thủ quân của tuyển Pháp khi vô địch thế giới lần thứ nhất, Deschamps chắc chắn có tố chất lãnh đạo và khả năng phát huy sức mạnh tập thể.

Nhưng sức mạnh tập thể không chỉ đến từ tài năng

Và ông hiểu, sức mạnh của tập thể chính là buông bỏ cái tôi của mỗi người, toàn tâm toàn ý theo một hướng chỉ đạo chung cho đến phút cuối cùng. Bởi khi cả đội đồng lòng, dù phương án là chưa hoàn thiện nó vẫn sẽ trở phương án tốt nhất. Tất cả các thành viên đội tuyển Pháp đều rất kỷ luật, họ tuân thủ đúng chiến thuật và sẵn sàng đá không đúng sở trường và nguyện vọng của bản thân chỉ để sao cho tốt nhất cho cả đội.

Một Pogba từng khiến “HLV Mourinho đau đầu khi cứ vừa làm một điều siêu phàm xong thì lại đưa ra một quyết định quái gở” như lời Lampard nhận xét, đã phát biểu như thế này trước trận chung kết: “Tôi từng có ước mơ ghi bàn trong trận chung kết World Cup giúp đội nhà lên ngôi. Nhưng giờ tôi sửa lại, chỉ cần vô địch là đủ lắm rồi”.

Và Pogba đã hiện thực hóa mong muốn của mình chính bằng việc từ bỏ cái tôi và sự màu mè của mình. Người ta thấy sự thay đổi từ bên trong con người anh qua chính hình thức bên ngoài thông qua kiểu tóc đen suốt giải đấu, thay vì những mốt tóc thay đổi liên tục như trước đây. Và tất nhiên, là cả ở những gì anh đã thể hiện trên sân cỏ. Pogba sẵn sàng kìm nén những màn thể hiện cá nhân, thường xuyên lùi về hỗ trợ Pavard, tham gia phòng ngự chắc chắn, không giống như sở trường của mình và tuân thủ tuyệt đối yêu cầu kèm chặt Fellaini. Nhường lại tuyến trên cho Griezmann và Mbappe, Pogba kiến tạo và sẵn sàng lui về phòng thủ bất cứ lúc nào.

Và luôn có phần thưởng xứng đáng cho những ai biết khiêm nhường, vì lợi ích chung của tập thể. Pogba đã ghi dấu ấn thuyết phục khi vừa kiến tạo, vừa dứt điểm thành công trong trận chung kết, một điều mà mọi cầu thủ trên thế giới đều mơ ước.

Cũng như Pogba, Griezmann sẵn sàng phối hợp tuyệt đối để Mbappe, một cầu thủ còn quá trẻ tung hoành mà không cần chơi chặt chẽ, hạn chế rất nhiều tài năng cá nhân như các đàn anh.

Cựu binh Giroud dù bị ví là “chân gỗ”, hứng chịu nhiều nghi ngờ và chỉ trích, nhưng anh là một nhân tố không thể thiếu làm nên chiến thắng của tuyển Pháp. Có Giroud, Pháp có một tường thành kiên cố, Mbappe và Griezmann có cơ hội để phát huy tốc độ và khả năng di chuyển thông minh của mình.

Đội tuyển Pháp mà Deschamps dẫn dắt vào trận chung kết World Cup 2018 chính là một sự phản chiếu những giá trị nổi bật của chính ông. Deschamps khi còn là một tiền vệ đánh chặn luôn cần cù, không ồn ào nhưng có uy tín, một người sẵn sàng hy sinh cho tập thể bằng những đóng góp thầm lặng.

Và đội tuyển Pháp ngoài tinh thần hy sinh vì tâp thể và tuân thủ tuyệt đối định hướng bị nhiều chỉ trích của HLV, còn được thừa hưởng tĩnh khí có sức nặng xoay chuyển cục diện như Deschamps.

Thường xuyên chơi phòng thủ, cầm bóng ít, nhường sân cho đội bạn, nhưng tuyển Pháp được ví như giàn cầu thủ nhí với tuổi đời và kinh nghiệm quá non trẻ lại chơi rất bản lĩnh, lì lợm và bình tĩnh đến kỳ lạ. Các đối thủ rất vất vả mới có thể chọc thủng được hàng phòng ngự của đội Pháp dù tỷ lệ cầm bóng nhiều hơn đến gấp đôi, thậm chí gấp ba lần so với những chú gà trống Gô-loa.

Đến khi bị Argentina, đội tuyển sở hữu một trong những cầu thủ huyền thoại của mọi thời đại dẫn trước, Pháp vẫn rất bình tĩnh và lúc đó mới chịu bùng nổ một chút. Và dẫu chỉ thay đổi một chút thôi, Les Bleus đã kịp xoay chuyển thế trận và lội ngược dòng thành công.

Có tĩnh khí mới làm được việc lớn

Không phải ngẫu nhiên mà những giáo lý truyền thống của nhân loại rất coi trọng tĩnh khí. Lão Tử từng nói: “Tĩnh vi táo quân”, nghĩa là: Tĩnh là chủ của xao động, nóng nảy. Tĩnh khí có thể khắc chế được uất khí, hưng phấn thiếu kiểm soát, bồng bột thiếu suy xét, tranh đấu thiếu tính toán. Nó khiến người ta có thể bình tĩnh để phát huy tối đa năng lực, siêu việt chính mình mà không bị cuốn theo những mong muốn tức thời, cảm tình sốc nổi.

Tĩnh khí cũng là một loại ứng phó chứ không phải vô tâm thiếu ý trí. Hơn nữa lại là kiểu ứng phó mà đối thủ sợ nhất.

Tuyển Pháp đã thể hiện được điều đó, họ không để bị xao động trước những chỉ trích của báo giới, của các chuyên gia, của người hâm mộ đối với lối cầm quân của Deschamps mà tuyệt đối tuân phục quân lệnh. Họ không để bị đối thủ cuốn đi dù họ là những người trẻ tuổi non nớt trước những người khổng lồ và huyền thoại của bóng đá thế giới. Họ không mất tinh thần dù bị dẫn trước trong một trận đấu loại trực tiếp đầy căng thẳng và phía trước là sự phẫn uất, phán xét vốn luôn treo sẵn trên đầu họ từ nhiều phía.

Đội tuyển Pháp đã thể hiện và chứng minh được bài học luôn đúng cho mọi thời đại: Biết buông bỏ cái tôi, phối hợp tuyệt đối với tập thể và giữ tĩnh khí để hoàn thành việc lớn. Đó là sự tự chủ, tự tại, là khả năng tiềm ẩn để dẫn dắt đối thủ, xoay chuyển tình thế, chứ nhất quyết không phải là sự nhu nhược, thụ động, nhạt nhòa thiếu bản sắc của cái tôi.

Bài học từ bóng đá cũng chính là triết học nhân sinh quan, là quan sát tinh tế để rút ra cách hoàn thiện bản thân cho mỗi người. Biết hy sinh và khiêm nhường, bạn sẽ được nhận lại, đó là sự công bằng của tạo hóa.

Thuần Dương

Có thể bạn quan tâm:

Vì sao Người Pháp vô địch thế giới? Đây chính là lý do thuyết phục nhất

Tags:

Góc nhìn Văn hoá

Góc nhìn ĐKN

văn hóa