Nhận định này đến từ các chuyên gia trong hội thảo được Ngân hàng Standard Chatered mới tổ chức tại TP.HCM.
Thị trường hấp dẫn nhất ASEAN
Việt Nam chính là điểm đến hấp dẫn nhất ASEAN trong hoạt động M&A. Khác với thị trường Singapore hay Malaysia, sức hấp dẫn của Việt Nam đến từ quy mô dân số trẻ, sự tăng trưởng kinh tế ổn định và đặc biệt là quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.
Năm 2017, Thai Bev mua Sabeco với giá trị hợp đồng tới gần 5 tỷ USD; năm 2016 Central Group chi 6 tỷ USD mua Big C - đó là 2 trong 5 thương vụ M&A đình đám nhất khu vực ASEAN và tất cả đều ở lĩnh vực tiêu dùng. Đây cũng là điểm nổi bật của Việt Nam so với các nước trong khu vực như Singapore hay Phillippines.
"Lý giải cho điều này khá dễ hiểu khi Việt Nam là thị trường với quy mô lớn trên 90 triệu dân và cơ cấu dân số rất trẻ so với các nước trong khu vực, cùng với đó là tốc độ phát triển kinh tế ổn định. Do vậy, mỗi đồng USD đầu tư vào ngành tiêu dùng ở Việt Nam đều có thể có lợi nhuận tốt", ông Nirukt Sapru - Tổng Giám đốc Việt Nam và nhóm 5 nước ASEAN và Nam Á - Ngân hàng Standard Chartered nhận định.
Ngoài ra, Việt Nam đang đẩy mạnh cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước chính là xu hướng được nhiều nhà đầu tư ưa thích. Năm 2017, có 21 doanh nghiệp Nhà nước thoái vốn và năm 2018 có 64 doanh nghiệp, khiến thị trường Việt Nam thêm hấp dẫn.
Ông Ralf Pilarczyk, Trưởng bộ phận Mua bán và Sáp nhập khu vực ASEAN - Ngân hàng Standard Chartered nói: "Nhiều công ty trong nhiều lĩnh vực sẽ cổ phần hóa hứa hẹn cho các nhà đầu tư có thể tham gia vào nhiều lĩnh vực không chỉ là tiêu dùng như trước đây như hàng không, viễn thông, năng lượng. Tôi tin rằng điều này sẽ giúp doanh nghiệp nội thay đổi cách tương tác với thị trường quốc tế cũng như phát triển ở tầm mới".
Baker McKenzie từng dự báo sẽ có tổng số 331 giao dịch M&A trong nước và xuyên biên giới ở Việt Nam trong 2 năm tới. Các lĩnh vực tiêu dùng, bán lẻ, bất động sản vẫn là lĩnh vực hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài.
Vẫn còn những "khoảng tối"
Bên cạnh những điểm sáng , vẫn còn những tồn tại khiến cho bức tranh thị trường M&A Việt Nam chưa “tròn trịa” đó là sự thiếu minh bạch trong thực hiện nghĩa vụ thuế đối với nhà nước và quá trình định giá và công bố thông tin. Một số nhà đầu tư thâu tóm nhằm triệt tiêu thương hiệu trong nước.
Lý giải một trong những nguyên nhân đó là do hoạt động M&A đang bị “phụ thuộc vào doanh nghiệp nước ngoài. TS. Christopher Kummer, Chủ tịch Viện M&A và liên kết (IMAA) của Thụy Sỹ cho rằng, mặc dù được đánh giá là phát triển mạnh tuy nhiên hoạt động M&A tại Việt Nam vẫn phụ thuộc vào công ty nước ngoài, trong khi doanh nghiệp nội “chủ động” thực hiện M&A vẫn còn ít, chưa kể hoạt động doanh nghiệp Việt Nam thực hiện M&A tại nước ngoài thì lại càng hiếm.